ศาสตราจารย์ ดร.พจน์ สะเพียรชัย อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และอดีตรักษาการอธิการบดีมหาวิทยาลัยบูรพา ปัจจุบันเป็นนายกสภาสถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน
ดร.พจน์ สะเพียรชัย เกิดเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ. 2475 สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีการศึกษาบัณฑิต จากวิทยาลัยวิชาการศึกษาประสานมิตร ระดับปริญญาโทและปริญญาเอก ด้านจิตวิทยาการศึกษา จากมหาวิทยาลัยอินเดียนา ประเทศสหรัฐอเมริกา และผ่านการศึกษาอบรมจากวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร (วปอ.) รุ่นที่ 22
ดร.พจน์ สะเพียรชัย เคยได้รับแต่งตั้งเป็นเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ เมื่อปี พ.ศ. 2524 ถึงปี พ.ศ. 2530 เป็นรองปลัดทบวงมหาวิทยาลัย ในปี พ.ศ. 2530 ถึงปี พ.ศ. 2536 และได้รับแต่งตั้งให้ทำหน้าที่รักษาการอธิการบดีมหาวิทยาลัยบูรพา ในระหว่างปี พ.ศ. 2536 ถึง พ.ศ. 2537 และได้รับตำแหน่งฝ่ายบริหารเป็นอธิการบดีมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ในระหว่างปี พ.ศ. 2536 ถึง พ.ศ. 2540 ในทางวิชาการได้รับแต่งตั้งตำแหน่งทางวิชาการเป็น ศาสตราจารย์
ดร.พจน์ สะเพียรชัย ได้รับแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ในรัฐบาลของพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ ซึ่งมีนายชิงชัย มงคลธรรม เป็นรัฐมนตรีว่าการฯ
ดร.พจน์ สะเพียรชัย เป็นบุคคลในวงการการศึกษาที่มีส่วนในการดำเนินงานของสถาบันการศึกษาหลายแห่ง อาทิ เป็นที่ปรึกษาอธิการบดีมหาวิทยาลัยกรุงเทพ นายกสภามหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี เป็นประธานคณะกรรมการตรวจสอบและติดตามการดำเนินการมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง อุปนายกสภาสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง